Salabhasana belongs to a group of asanas called the “baby backbends.” Its Sanskrit name, salabha means “grasshopper” or “locust.” Also called the Locust Pose, Salabhasana is a seemingly simple pose that is more challenging and interesting than it appears on the surface.

 

 

Step by Step

• Lie on the belly with arms along your torso’s sides. The forehead should rest on the ground and palms face upwards

• Turn big toes to face each other and firm your buttocks in order for the coccyx to press toward the pubis

• Exhale and lift up your head, legs, arms, and upper torso away from the ground, allowing you to rest on the lower ribs, front pelvis, and belly

• Firm the buttocks and strongly reach through the legs, starting from the heels and proceeding to the big toes.

• Keep your big toes facing toward each other

• Raise arms parallel to the ground and stretch back through the fingertips

• Imagining that there is a weight pressing down on your upper arms’ backs, push up in the ceiling’s direction against this resistance.

• Draw your shoulder blades towards each other, opening the chest. 

• Gaze slightly upward or forward, being careful enough to avoid jutting the chin forward and crunching the back of the neck.

• Keep your skull’s base lifted and the neck’s back long

• Stay here for about 30 seconds or 1 minute before releasing with an exhalation

• Take a couple of breaths before repeating the process

Modifications

If you find it hard to hold this pose;

• Support the lower sternum area with a rolled-up blanket to keep the lift of the upper torso, or

• Support your thigh’s front with a rolled-up blanket to keep your leg’s lift

Preparatory Poses

The performance of Salabhasana in several yoga styles such as Ashtanga and Bikram comes after Bhujangasana. This preparatory asana is closely related to the pose but works on a separate area of the spine. Other poses include:

• Gomukhasana

• Setu Bandha Sarvangasana

• Supta Virasana

• Urdhva Mukha Svanasana

• Virabhadrasana I

• Virasana

Follow Up Poses

This pose offers great preparation for all “baby backbends” such as Ustrasana and Dhanurasana. Other follow-ups can be:

• Bharadvajasana

• Setu Bandha Sarvangasana

• Salamba Sarvangasana

Benefits

• Strengthens muscles of the buttocks, spine, and arms’ and legs’ backs

• Stretches the chest, shoulders, belly, and thighs

• Improves posture

• Helps relieve stress

• Stimulates abdominal organs

Bandhas

• Mula Bandha

Drishti

• Forward, toward the nose (Nasagre)

Variations

This asana has the following variations:

• Ardha Salabhasana (Half Locust Pose)

• Poorna Salabhasana (Full Locust Pose)

• Makarasana (“Crocodile,” “Dolphin,” or “ Sea Monster”)

In the Bikram yoga style, Salabhasana consists of three stages that come one after the other. The asana having a similar name in the Ashtanga yoga corresponds to Bikram style’s stage three.

Pose type

• Backbends

• Supine pose

Beginner tips

As a beginner, you might find it difficult to sustain the torso and leg’s lift in this pose. Here are some tips to help:

• Always start with both hands resting on the ground, a bit back from your shoulders

• Perform the pose with your legs lifted alternately off the ground. For instance, a 1-minute hold involves lifting your right leg off the ground for 30 seconds before involving the left for the rest of the time.

• Partner with a friend

 

---

शलभासन करने की विधि :

1. सर्वप्रथम पेट के बल लेट जाएँगे । 
2. पैरो को पास रखेंगे और हाथों की मुत्ठियाँ बनाकर जांघों के नीचे रखेंगे। 
3. अब दोनो पैरो को साँस लेते हुए उपर उठाइए ।
4. धीरे से वापिस लाइए ।
5. 5 बार इसी  तरह दोहरायें ।
6. ध्यान रखिएगा पैरो को उपर ले जाते समय घुटने से सीधा रखेंगे।

शलभासन करने की साबधानियाँ :

हर्निया ,आँतों की गंभीर समस्या व हृदय रोगी इस अभ्यास को न करें।

शलभासन करने की लाभ :

• मेरुदण्ड की निचली मासपेशयों को मजबूत कर रक्त संचार तेज करता है। 
• शियॅटिका में बहुत लाभकारी है ।
• हृदय को मजबूत बनाता है।
• पेट के रोगों में भी लाभप्रद है।

ആദ്യം താഴെ പറയുനതുപോലെ അര്‍ദ്ധ ശലഭാസനം ചെയ്തു പഠിക്കുകവിരിപ്പില്‍ കമിഴ്ന്നു കിടക്കുക.കാലുകള്‍ പിന്നിലേക്കു നീട്ടി, പാദങ്ങള്‍ മലര്‍ത്തി, ഉപ്പൂറ്റികള്‍ ചേര്‍ത്തു വയ്ക്കുക.വിരലുകള്‍ പിന്നിലേക്കുനീണ്‍ടിരിക്കണം.കൈകള്‍ താഴേക്കു നീട്ടി മുഷ്ടികള്‍ ചുരുട്ടി നാഭിക്കടിയില്‍ വയ്ക്കുക. താടി നിലത്തു മുട്ടിയിരിക്കണംശ്വാസം ഉള്ളിലേക്കെടുത്ത് വലതു കാല്‍ മുകളിലേക്കുയര്‍ത്തുക. കാല്‍ മുട്ടു വലയരുത്. ഇടത്തേ കാല്‍ പൊങ്ങുകയുമരുത്.ഏതാനും നിമിഷങ്ങള്‍ അങ്ങനെ നിര്‍ത്തിയ ശേഷം ശ്വാസം വിട്ടു കൊണ്ട്, കാല്‍ നിലത്തേക്കു കൊണ്ടുവരിക.ഇനി ശ്വാസം എടുത്തുകൊണ്ട് ഇടതു കാല്‍ ഉയര്‍ത്തിയും ഇതു പോലെ ചെയ്യുക.ഇതു ശരിയായി ശീലിച്ച ശേഷം താഴെ പറയുന്ന പോലെ പൂര്‍ണ ശലഭാസനം ചെയ്യാം.വിരിപ്പില്‍ മുന്‍പത്തെ പോലെ കിടന്ന് ശ്വാസം ഉള്ളിലേക്കെടുത്ത് രണ്ടു കാലും ഒപ്പം ചേര്‍ത്തു പിടിച്ച് മുട്ടുകള്‍ വളയാതെ കഴിയുന്നത്ര ഉയര്‍ത്തുക.ഏതാനും നിമിഷങ്ങള്‍ അങ്ങനെ നിന്ന ശേഷം മെല്ലെ ശ്വാസം വിട്ട് പൂര്‍വ സ്ഥിതിയിലേക്കു വരിക.ഗുണംകാലിനും, തുടയ്ക്കും, ഇടുപ്പിനും, ഉദര പേശികള്‍ക്കും നല്ല വ്യായാമം ലഭിക്കുന്നു. കുടവയര്‍, അര വണ്ണം ഇവ കുറയ്ക്കാം.ശ്വാസകോശം വികസിക്കുന്നു; ആസ്ത്മ മാറാന്‍ നല്ലതാണ്‌. ഗാസ് ട്രബിള്‍, മലബന്ധം ഇവ ഇല്ലാതാക്കുന്നു.കരള്‍, പ്ലീഹ, പാന്‍‍ക്രിയാസ്, പ്രോസ്ട്റേറ്റ്, വൃക്ക ഇവയുടെ പ്രവര്‍ത്തനം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു.

---

शलभासन करने की विधि :

1. सर्वप्रथम पेट के बल लेट जाएँगे । 
2. पैरो को पास रखेंगे और हाथों की मुत्ठियाँ बनाकर जांघों के नीचे रखेंगे। 
3. अब दोनो पैरो को साँस लेते हुए उपर उठाइए ।
4. धीरे से वापिस लाइए ।
5. 5 बार इसी  तरह दोहरायें ।
6. ध्यान रखिएगा पैरो को उपर ले जाते समय घुटने से सीधा रखेंगे।

शलभासन करने की साबधानियाँ :

हर्निया ,आँतों की गंभीर समस्या व हृदय रोगी इस अभ्यास को न करें।

शलभासन करने की लाभ :

• मेरुदण्ड की निचली मासपेशयों को मजबूत कर रक्त संचार तेज करता है। 
• शियॅटिका में बहुत लाभकारी है ।
• हृदय को मजबूत बनाता है।
• पेट के रोगों में भी लाभप्रद है।

શલભ એટલે ટીકડું. આ આસનની સ્થિતિ તીડ જેવી દેખાય છે. તેથી આ આસનને શલભાસન કહેવામાં આવે છે. આ આસન સૌ કરી શકતા નથી, થોડું અઘરું છે, તેથી તેનું એક હળવું રૂપ શોધાયું છે તેને અર્ધ શલભાસન કહે છે. આ આસનને એક પગે વારાફરતી કરવામાં પણ આવે છે જેને અર્ધ શલભાસન કહેવામાં આવે છે. તે સહેલું હોઈ બધા જ કરી શકે છે.
આ આસન ભુજંગાસનનું પૂરક છે. ઘેરંડ સંહિતામાં શલભાસન વિશે નીચે પ્રમાણે ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે.
 

આસન કરવાની રીત

1. જમીન પર બ્લેન્કેટ પાથરો.
2. જમીન પર ચહેરો નીચે રહે તેમ સપાટ સૂઈ જાવ.
3. તમારા પગ સીધા અને ભેગા રાખો જેમાં પાનીઓ ઉપરની તરફ ચીંધતી હોવી જોઈએ.
4. આર્મ્સ (બાહુઓ) શરીરની બાજુમાં અથવા શરીરની નીચેની તરફ રાખવા. એમાં પંજા નીચેની તરફ, ઉપરની તરફ અથવા મૂઠી વાળેલા રાખવા. હાથ અને બાહુઓની સ્થિતિની પસંદગી પ્રેક્ટિશનર પર છોડી દેવી.
5. હડપચી(ચિન) જમીનને સ્પર્શીને રાખવી.
6. ખભાઓ જમીનથી શક્ય એટલા નજીક રાખવા અને એ રીતે જ આસન દરમિયાન રાખવા.
7. આખાય શરીરને રિલેક્સ કરો, આંખો બંધ કરો અને શ્વાસ લો.
8. તે પછી બંને પગ ઊંચા કરવા, તેમને જોડેલા અને ટટ્ટાર રાખવા.
9. આખરી મુદ્રા શક્ય થાય ત્યાં સુધી ધારણ કરી રાખો.
10. 10.  તે પછી ધીમે ધીમે પગ નીચે લાવો અને ઉચ્છવાસ કાઢો.
11. 11.  થોડી વાર માટે આરામ કરો.

 

મર્યાદાઓઃ

આ આસન બીજા આસનોની તુલનાએ વધારે શારીરિક પ્રયાસો માગી લે છે. જે લોકોને કોરોનરી થ્રોમ્બોસિસ કે હાઇ બ્લડસુગર અને હાઇ બ્લડપ્રેશર હોય તેમણે પ્રેક્ટિસ કરતા યોગશિક્ષકની હાજરીમાં કરવું.

જો હર્નિયા, પેપ્ટિક અલ્સર, આંતરડાનો ટી.બી. કે બીજા કશાથી પીડાતા હોય તેમણે આ જાતે ન કરવું.

 

લાભઃ

1. શલભાસન આખાય ચેતાતંત્ર એટલે કે ઓટોનોમિક નર્વ્ઝ સિસ્ટમને ખાસ કરીને પેરાસિમ્પેથેટિકલી આઉટફ્લોને સ્ટિમ્યુલેટ કરે છે.
2. શરીરનાં વિવિધ અંગોનાં ઇક્વિલિબ્રિયમને જાળવે છે, સાધારણ રીતે સિમ્પેથેટિક સિસ્ટમ શરીરની ઊર્જાને બહુજ ડિરેક્ટ કરે છે.
3. એ શરીરને ઇમર્જન્સીનો સામનો કરવા માટે તૈયાર કરે છે.
4. ઓટોનોમિક નર્વ્ઝ સિસ્ટમને કાર્યક્ષમ રાખવાની જરૂર છે.
5. પેટનાં તમામ અંગોને મસાજ થાય છે.
6. પેટ પર આવતું દબાણ શરીરના વજનને કારણે હોઈને વાઇટલ અંગોના કામમાં સુધારો થાય છે.

 

આસન કરતી વખતે યાદ રાખવાના મુદ્દાઃ

• ખભા જમીનથી શક્ય એટલા નજીક રાખવા.
• પ્રેક્ટિસ દરમિયાન હડપચી(ચિન)ને જમીનના સંપર્કમાં રાખવી.
• જ્યારે પગ ઊંચા હોય ત્યારે ટટ્ટાર રાખવા.
• પેટને શરીરનું મોટા ભાગનું વજન ઝીલે તે રીતે રાખો.

 

ટિચર્સ ટિપ્સઃ

રોજિંદા જીવનમાં આપણા મગજમાં ઘણા બધા આઇડિયાઝ આવતા હોય છે. દરરોજ આપણે કંઈક વિચારીએ છીએ અને કંઈક જુદું કરીએ છીએ. શું આપણે જે વિચારીએ છીએ તે કેટલીક બાબતો હંમેશા કરીએ છીએ કે પછી જેમ દિવસ જાય તેમ વિચારો બદલાય છે? એવું બને છે કે સવારમાં આપણે વિચાર કરીએ, આયોજન કરીએ અને નક્કી કરીએ કે આ કરવું છે પણ દિવસના અંતે તો કંઈ જુદું જ કર્યું હોય છે. ક્યારેય વિચાર્યું છે કે આમ કેમ થાય છે અને કેમ આપણે જે આયોજન કર્યું હોય તેવું જ કેમ નથી કરી શકતા? મોટે ભાગે એ કારણસર કે આપણા મનની કલ્પનાઓ કે આઇડિયાઝ મગજમાં સ્પષ્ટ નથી હોતા. બીજી બાજુ જો આઇડિયાઝ સ્પષ્ટ હોય તો એને અસરકારક રીતે ફોલો કરીને કરી શકાય. જ્યારે યોગની પ્રેક્ટિસ કરીએ છીએ ત્યારે, ધીમે ધીમે વિચારોમાં સ્પષ્ટતા આવતી જાય છે. જ્યારે હું યોગની પ્રેક્ટિસ કરું છું ત્યારે જો હું ડિસ્ટર્બ હોઉં કે ગમગીની લાગતી હોય તો મારી પ્રેક્ટિસ દરમિયાન પૂછું છું કે આ શું છે, મારાથી કંઈ ખોટું થઈ ગયું છે? મને કેવી રીતે સારું લાગે, શું કરું તો હું ફરી ખુશ થાઉં? મારા વિચારો કેવી રીતે સુધારું કે જેથી મને સારું લાગે? અને અંદરથી-આત્મામાંથી- જવાબ મળે છે. મને ખાત્રી છે કે આપણા સૌની સાથે આ થાય છે.

ઉપચારો યોગ્ય આરોગ્ય ચીકીત્સકની સલાહ અને દેખરેખ હેઠળ કરવા. આ માહીતી માત્ર શૈક્ષણીક હેતુસર આપવામાં આવે છે.

---

शलभासन करने की विधि :

1. सर्वप्रथम पेट के बल लेट जाएँगे । 
2. पैरो को पास रखेंगे और हाथों की मुत्ठियाँ बनाकर जांघों के नीचे रखेंगे। 
3. अब दोनो पैरो को साँस लेते हुए उपर उठाइए ।
4. धीरे से वापिस लाइए ।
5. 5 बार इसी  तरह दोहरायें ।
6. ध्यान रखिएगा पैरो को उपर ले जाते समय घुटने से सीधा रखेंगे।

शलभासन करने की साबधानियाँ :

हर्निया ,आँतों की गंभीर समस्या व हृदय रोगी इस अभ्यास को न करें।

शलभासन करने की लाभ :

• मेरुदण्ड की निचली मासपेशयों को मजबूत कर रक्त संचार तेज करता है। 
• शियॅटिका में बहुत लाभकारी है ।
• हृदय को मजबूत बनाता है।
• पेट के रोगों में भी लाभप्रद है।

शलभासन करने की विधि :

1. सर्वप्रथम पेट के बल लेट जाएँगे । 
2. पैरो को पास रखेंगे और हाथों की मुत्ठियाँ बनाकर जांघों के नीचे रखेंगे। 
3. अब दोनो पैरो को साँस लेते हुए उपर उठाइए ।
4. धीरे से वापिस लाइए ।
5. 5 बार इसी  तरह दोहरायें ।
6. ध्यान रखिएगा पैरो को उपर ले जाते समय घुटने से सीधा रखेंगे।

शलभासन करने की साबधानियाँ :

हर्निया ,आँतों की गंभीर समस्या व हृदय रोगी इस अभ्यास को न करें।

शलभासन करने की लाभ :

• मेरुदण्ड की निचली मासपेशयों को मजबूत कर रक्त संचार तेज करता है। 
• शियॅटिका में बहुत लाभकारी है ।
• हृदय को मजबूत बनाता है।
• पेट के रोगों में भी लाभप्रद है।